ΑΡΧΕΙΟ ΣΤΙΧΩΝ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΠΙΠΕΡΙΑ

Τραγούδι αγερμικό, το οποίο συναντάται στο δρώμενο της «Πιπεριάς» (πρωτομαγιάτικο έθιμο για δέηση βροχής), με προέλευση από το Αρτεμίσιο Β. Εύβοιας.
Το δρώμενο της «Πιπεριάς» αντικατοπτρίζει
την επίκληση των αγροτικών κοινοτήτων προς τις φυσικές δυνάμεις για να βρέξει και να καρπίσουν οι καλλιέργειές τους. Στη συγκεκριμένη περιοχή, καθώς επίσης και στο χωριό Λυχάδα, το δρώμενο της «Πιπεριάς» διαδραματίζεται ως εξής: τα χαράματα της Πρωτομαγιάς, ντύνουν έναν άντρα του χωριού «Πιπεριάς». Του βάζουν σε όλο το σώμα του φτέρες, τόσες πολλές που να τον σκεπάσουν ολόκληρο και του κρεμάνε κι ένα κουδούνι. Ξεκινάει μπροστά ο μεταμφιεσμένος άντρας «Πιπεριάς» και τον ακολουθεί κι ένας άλλος συγχωριανός, που βαστάει ένα τσαπί, ακουμπισμένο στην πλάτη του, αυτός είναι ο «Γεωργός». Πίσω τους ακολουθούν και άλλοι συγχωριανοί. Μπροστά ο «Πιπεριάς» με το «Γεωργό» και πίσω όλοι οι άλλοι γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι σε όλο το χωριό και τραγουδάνε το συγκεκριμένο αγερμικό τραγούδι. Ο νοικοκύρης του κάθε σπιτιού τους ραντίζει με νερό. Ο «Γεωργός» τότε με το τσαπί βαράει δύο τσαπιές στο χώμα έξω από το σπίτι, ο νοικοκύρης στη συνέχεια τους φιλεύει και φεύγουν. Με τα χρήματα που θα μαζέψουν κάνουν γλέντι το μεσημέρι στην πλατεία του χωριού και μαζεύονται όλοι οι χωριανοί για να φάνε και να πιούνε.
Ο ρυθμός του κομματιού είναι 7/8.

 

Πιπεριά  πιπεριά πιπεριά γλυκιά  ροδιά,
Πιπεριά γλυκιά ροδιά γλήγορα στον Άη-Λια.

------

Κι Άη-Λιας  κι Άη-Λιας κι Άη-Λιας στον  ουρανό,
κι Άη-Λιας στον ουρανό για  να  βρέξει  Θιος  νερό.

------

Για  τα  στά… για τα στά… για τα στάρια  για  τα  κ’θάρια,
για τα στάρια για τα κ’θάρια για τ’  φτωχού  τα  παρασπόρια.

------

Κάθε  στά… κάθε στά… κάθε στάχυ  και  πινάκι,
κάθε στάχυ και πινάκι και  χειρόβολο  δεμάτι.

------

Γούρνες  γού… γούρνε γού… γούρνες γούρνες  το  κρασί,
γούρνες γούρνες το κρασί αυλάκια  αυλάκια  το  νερό.

------

Κι  ο  γιωργός  κι ο γιωργός κι ο γιωργός με  το  τσαπί,
κι ο γιωργός με το τσαπί να στουμών’  καλά  τη  γη.

 

 

ΠΙΠΕΡΙΑ

Τραγούδι αγερμικό, το οποίο συναντάται στο δρώμενο της «Πιπεριάς» (πρωτομαγιάτικο έθιμο για δέηση βροχής), με προέλευση από τις Ροβιές Β. Εύβοιας.
Το δρώμενο της «Πιπεριάς» αντικατοπτρίζει
την επίκληση των αγροτικών κοινοτήτων προς τις φυσικές δυνάμεις για να βρέξει και να καρπίσουν οι καλλιέργειές τους. Στη συγκεκριμένη περιοχή ντύνουν έναν άντρα του χωριού «Πιπεριάς». Του φοράνε αδιάβροχο, του βάζουν σε όλο το σώμα του φτέρες, στάρια, κριθάρια και κλωνάρια από φοινικιές, του κρεμάνε πολλά κουδούνια και το σκοινί που τα δένουν είναι αρκετά μακρύ για να τον τραβάνε όσοι ακολουθούν. Μπροστά ξεκινάει ο μεταμφιεσμένος άντρας «Πιπεριάς», πίσω του ο Πρόεδρος του χωριού και παραπίσω ακολουθούν και οι άλλοι συγχωριανοί, μπροστά ο «Πιπεριάς» και ξωπίσω όλοι οι άλλοι. Γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι σε όλο το χωριό και τραγουδάνε το συγκεκριμένο αγερμικό τραγούδι. Ο νοικοκύρης του κάθε σπιτιού καταβρέχει τον «Πιπεριά» με μάνικες. Το δρώμενο ολοκληρώνεται με γλέντι το μεσημέρι στην πλατεία του χωριού.
Ο ρυθμός του κομματιού είναι 7/8.

 

Πιπεριά  πιπεριά,
πιπεριά  στον Άη-Λια.

------

Και  ο  Άη-Λιας  στον  Ουρανό,
για  να ρίξ’  ο  Θιός  νερό.

------

Για  τα  στάρια  για  τα κθάρια,
του  Θεού  τα  παραγάδια.

------

Κι  ο  Ψαρός  με  το  τσαπί,
να  χαλάει  την  αυλή.

 

ΠΙΠΕΡΙΑ

Τραγούδι αγερμικό, το οποίο συναντάται στο δρώμενο της «Πιπεριάς» (πρωτομαγιάτικο έθιμο για δέηση βροχής), με προέλευση από το Γεράκι Β. Εύβοιας.
Το δρώμενο της «Πιπεριάς» αντικατοπτρίζει
την επίκληση των αγροτικών κοινοτήτων προς τις φυσικές δυνάμεις για να βρέξει και να καρπίσουν οι καλλιέργειές τους. Στη συγκεκριμένη περιοχή το τραγούδι της «Πιπεριάς» τραγουδιέται από ομάδες παιδιών, αγοριών ή κοριτσιών. «Πιπεριά» ντύνεται μια κοπέλα, στολίζεται με λουλούδια και πράσινα φύλλα. Την «Πιπεριά» την ακολουθεί η ομάδα των παιδιών και όταν περνούν από τα σπίτια τραγουδώντας, όλοι την ραντίζουν με νερό. Κάθε νοικοκυρά φιλεύει την ομάδα των παιδιών με διάφορα είδη: γλυκίσματα, αυγά, τυρί, σύκα, καρύδια, κρασί κ.ά. Ο «Μαντάς» που αναφέρεται στο τραγούδι (σε άλλες περιοχές όπως στα χωρία της Αγίας Άννας και της Ιστιαίας αποκαλείται και «Πιπερός») είναι κι αυτός στολισμένος με λουλούδια και χλόη και κρατάει στα χέρια του τσαπί για να κόβει το νερό. Τα λουλούδια αυτός τα έχει στο κεφάλι και παριστάνει το σύζυγο της «Πιπεριάς».
Ο ρυθμός
του κομματιού είναι 5/8 (2-3).

 

Πιπεριά  γλυκιά  ρουϊδιά,
γλήγουρα  στον  Άη-Λια.

------

Κι Άη-Λιας  στουν  ουρανό,
για να ρίξ’ ο Θιος νιρό.

------

Για  τα  στάρια  για  τα κ’θάρια,
για τ’ς  φτουχούς  τα παρασπόρια.

------

Γούρνες γούρνες  του  κρασί,
αυλάκια αυλάκια  του  νερό.

------

Κι  ου  Μαντάς  μι  του  τσαπί,
να  στουμώνει  του  νερό.